Contracten horen niet in de la
Het is belangrijk om in een bedrijfsovernametraject regelmatig te controleren of beide partijen zich aan gemaakte afspraken houden. En zo nee, de afspraak eventueel aanpassen of afdwingen dat één van beide partijen zich er heel snel aan gaat houden.
Tijdens een closing hoor je vaak: “…en nou maar hopen dat deze stukken nooit uit de la komen.” Alhoewel begrijpelijk – het is immers fijn als een samenwerking zo goed verloopt dat nooit een beroep hoef te worden gedaan op de spelregels – ben ik er geen voorstander van. Het is goed en belangrijk om regelmatig te controleren wat je ook al weer afsprak, of beide partijen zich daar nog aan houden en zo nee, of de afspraak dan misschien aanpassing behoeft of dat één van beide zich er heel snel aan moet gaan houden.
Aandeelhoudersconflict
Een voorbeeld uit de rechtspraktijk: in een aandeelhoudersovereenkomst was overeengekomen dat het bestuur van de doelvennootschap iedere maand een balans, winst- en verliesrekening en cash flow forecast zou delen met de aandeelhouders. Het bestuur deed dit ongeveer ieder kwartaal, en geen van de aandeelhouders klaagde daarover. Als het bestuur de overeenkomst niet na zou komen, was het bestuur verplicht een deel van haar aandelen aan te bieden tegen een strafkorting (Bad Performer). Op een dag raakt het bestuur in onmin met de aandeelhouders. De overeenkomst wordt uit de la gehaald, er wordt gezocht naar een stok om mee te slaan, deze wordt gevonden in het artikel over rapportage. De aandeelhouders vragen de rechter om het bestuur te dwingen hun aandelen aan te bieden.
Veel verliezers
De vordering werd afgewezen. In het kort omdat partijen stilzwijgend een andere rapportagecyclus overeen waren gekomen, omdat het onder de omstandigheden niet redelijk of billijk was om deze vordering in te stellen, omdat de aandeelhouders het bestuur onvoldoende in gebreke hadden gesteld en omdat er sprake was van schuldeisersverzuim (niet op tijd aan de bel getrokken).
Deze zaak kent veel verliezers. Op de eerste plaats de onderneming, omdat geen enkele onderneming beter wordt van een conflict tussen bestuur en aandeelhouders. Daarnaast uiteraard het bestuur en de aandeelhouders zelf. En als ik de jurist was geweest die de overeenkomst had opgesteld, had ik mij ook verliezer gevoeld.
Toegevoegde waarde
Met het uitonderhandelen en opstellen van overeenkomsten hoop je een mooie samenwerking te realiseren. Je hoopt waarde toe te voegen. Door niet te handelen naar de overeenkomst was de toegevoegde waarde van de juristen volledig verdampt, en waren alle ooit gemaakte juridische kosten dus zonde van het geld.
Kortom: sluit niet alleen overeenkomsten, maar handel er ook naar, houd je wederpartij eraan en pas overeenkomsten aan wanneer dat nodig is. Zoals de samenwerking tussen partijen, kun je de onderliggende afspraak en contract ook beschouwen als een organisme. Ook overeenkomsten groeien en veranderen, ook contracten behoeven aandacht en onderhoud. Dat kan alleen op een bureau, en niet in een dichte la.
