Fiscale gevolgen activa/passiva transactie

Doorgaans is het fiscaal voordeliger om aandelen te verkopen dan een activa/passiva transactie te doen. Er zijn echter wat uitzonderingen…

Een fiscalist van een verkopende partij zal meestal de voorkeur geven aan een aandelentransactie boven een activa/passiva transactie. In geval van een aandelentransactie kan namelijk belastingheffing bij de verkoper veelal (!) worden voorkomen. De fiscalist van de kopende partij zal veelal het tegenovergestelde standpunt innemen. De koper kan juist in geval van een activa/passiva transactie doorgaans over een hoger bedrag fiscaal afschrijven, zeker als er sprake is van goodwill.

Aandelentransactie of activa/passiva?

Maar omdat het nadeel bij de verkoper (in één keer belast; veelal tegen Vpb. toptarief!) groter is dan het voordeel bij de koper (koopprijs afschrijfbaar, maar bijvoorbeeld bij goodwill uit te spreiden over 10 jaar) zal er bij de partijen gezamenlijk dus meestal een voorkeur voor bestaan om in geval van hoge meerwaarden (fors bedrag aan stille reserves, goodwill) te kiezen voor een aandelentransactie.

Bedrijf overnemen? Bekijk het aanbod bedrijven te koop op Brookz.

Er kunnen echter een aantal fiscale en juridische redenen zijn om in een dergelijke situatie tóch een activa/passiva transactie te doen. Bij juridische redenen moeten we dan denken aan de potentiële risico’s die schuil kunnen gaan in de aankoop van een B.V. Bij de fiscale redenen denken we eerder aan het aanwezig zijn van fiscale compensabele verliezen bij de verkoper. Als afsluiter twee belangrijke mogelijkheden om de fiscale nadelen van een activa/passiva transactie te voorkomen of om te beperken:

1) Herinvesteringsreserve (escape voor de verkoper)

Als er bij de verkoper uiterlijk aan het einde van het boekjaar een voornemen bestaat om te herinvesteren dan mag de boekwinst op de verkochte activa worden gereserveerd in een zogenaamde 'herinvesteringsreserve'. De verkoper heeft dan na het jaar van de verkoop nog 3 jaar de tijd om te investeren en dit dan (onbelast) af te boeken van de herinvesteringreserve. Als het een activum betreft waarop niet of in meer dan 10 jaar wordt afgeschreven (bijv. een bedrijfspand) dan dient de investering overigens plaats te vinden in een bedrijfsmiddel met een soortgelijke functie. Zo is het bijvoorbeeld niet mogelijk om een herinvesteringsreserve te vormen als net een bedrijfspand verkocht is en er een nieuw beleggingspand wordt aangekocht.

2) Optimale allocatie (escape voor de koper)

Hiervoor hebben we al aangegeven dat het voor een koper niet erg aantrekkelijk is om voor goodwill te betalen omdat het daarvoor betaalde bedrag (fiscaal) in 10 jaar ten laste van de fiscale winst moet worden gebracht. Het kan dus zinvol zijn om eens goed na te denken over de vraag of het wel echt de goodwill is die betaald wordt. Misschien zijn het wel machines die helemaal waren afgeschreven maar die een bepaalde waarde hebben of niet-geactiveerde software waarvoor in feite een groot gedeelte van de koopsom werd betaald. Dergelijke zaken kunnen dan sneller worden afgeschreven waardoor het fiscale nadeel wordt verkleind.